جرم کلاهبرداری چیست و چه زمانی می توان گفت کلاهبرداری انجام شده است؟

مستند جرم کلاهبرداری ماده 1قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء ،اختلاس و کلاهبرداری است و در 2تبصره.

جرم کلاهبرداری در صورتی است که شخص متوسل شود به وسایل متقلبانه همراه با سوء نیت برای بردن مال دیگری و در عنصر مادی این جرم ،که یک جرم مرکب است یعنی بیش از دو رفتار مجرمانه تشکیل می شود.

1-اقدامات متقلبانه شخص کلاهبردار است که از قبیل جعل عنوان،امید وار کردن واهی شخص ،ترساندن شخص از اقدامات غیر واقعی و...است .مثال:شخصی خود را به عنوان یک شخصیت معروف معرفی می کند و ادعا در رابطه با کاری می کند اما در اصل قادر به انجام آن کار نیست و با سوء نیت نسبت به اموال شما،فریبتان می دهد و از اعتماد شما سوء استفاده می کند که مرتکب جرم کلاهبرداری شده است.

نکته1:عنصر فعل متقلبانه بودن باید با عمل مثبت صورت گیرد،بدین معنی که صرف ترک یک فعل یا سکوت کردن نمی تواند منجر به کلاهبرداری شود.برای مثال:شخصی که در یک معامله سکوت می کند و مالی را می فروشد که نقص دارد و خریدار بعدا متوجه  شود نمی تواند از ان فروشنده جرم کلاهبرداری شکایت کند،تنها می تواند از مباحث حقوق مدنی و اختیاراتی که داده شده است برای فسخ معامله استفاده کند،به دلیل اینکه در اینجا فعل مثبتی واقع نشده است و شخص فروشنده اقدامی برای فریب دادن خریدار نکرده است.

نکته2:صرف دروغ گویی نمی تواند عنوان کلاهبرداری را شکل دهد به این معنی که باید حتمی فعل و تلاشی صورت گیرد  از سمت کلاهبردار برای بردن مال فردی که قرار است قربانی این اتفاق قرارگیرد ولی اگر قرار باشد آن شخص این دروغ را با توسل به وسایل فریب کارانه و متقلبانه انجام دهد  به عنوان مثال یک تابلو نقاشی معمولی را در زیر آن جعل امضای افراد مشهور را انجام دهد در اینجا علاوه بر اینکه تعدد جرم انجام شده جرم کلاهبرداری هم صدق می کند،یعنی هم جعل کرده است و هم استفاده از سند مجهول کرده و هم کلاهبرداری شکل گرفته است که یک مالی ارزش واقعی آن خیلی کمتر از قیمت آن هست دریافت کرده از شخص قربانی.

2-بردن مال دیگری،یعنی شخص باید با اختیار این اموال را در اختیار دیگری قراردهد،یعنی کاملا باید فریب خورده باشد و نباید شخص به زور این مال را از آن گرفته باشد که در این صورت می تواند مصادیق جرم دیگری باشد.

نکته1:شخص باید اموال را بعد ازرفتار متقلبانه کلاهبردار در اختیار او قرار دهد.

نکته2:عنصر روانی است که حتمی باید در خصوص این جرم وجود داشته باشد،یعنی فرد باید علم داشته باشد به آن سوء نیت.

سوء نیت به دو دسته عام و خاص تقسیم می شود.

سوء نیت عام:فرد باید حتمی این علم را داشته باشد به اقدامات متقلبانه ای که انجام می دهد و عامدا این کارهارا انجام دهد.مثلا به عمد یک نام جعلی را تصرف کند و بخواهد از آن سوء استفاده کند.

سوء نیت خاص:باید شخص کلاهبردار قصد بردن اموال قربانی را داشته باشد.