خلع ید

کلمه خلع ید به معنای اخراج و سلب، و کلمه ید به معنای مالکیت می‌باشد و در اصطلاح به معنای ممانعت و سلب حق مالکیت مالک، از مال متعلق به خود می باشد.

خلع ید به اقامه ی دعوایی است که در آن مالک یک مال غیر منقول (اعم از خانه، زمین ،باغ و...) علیه متصرف غیرقانونی مال خود اقامه کند و از دادگاه می‌خواهد که به روند تصرف غیرمجاز متصرف پایان بخشیده و ملک او را از تصرف او خارج کرده و تحویل او بدهد.

در دعوی خلع ید به داشتن مالکیت خواهان شرط است؛ به این معنا که مالک باید سندی در دست داشته باشد که مالکیت را به طور کامل ثابت کند. در صورتی که فرد واقعا مالک باشد اما مدرکی برای اثبات آن نداشته و طرف مقابل نیز ادعای مالکیت را قبول نداشته باشد، ابتدا مدعی مالکیت باید به دادگاه مراجعه و دعوای اثبات مالکیت مطرح کند و سپس با گرفتن حکم قطعی اثبات مالکیت، دعوای خلع ید را در دادگاه مطرح کند.

دعوای خلع ید به معنی اعم کلمه، شامل سه دعوا است:

 1_خلع ید به معنای اخص( در صورتی که مالکیت مورد نزاع  نباشد)

 این دعوا همان دعوای خلع ید می باشد. در دعوای خلع ید، دادگاه در صورتی حکم بر علیه خوانده صادر می کند که خواهان با ارائه ادله و مدارک مناسب و محکم و قوی، مالکیت خود را نسبت به ملک اثبات کند.

2_تصرف عدوانی

 یعنی خوانده باید مال غیر منقول را که متعلق به خواهان است بدون رضایت وی از تصرف خارج کرده. در اینجا منظور از تصرف عبارت است سلطه و اقتداری که شخص به طور مستقیم یا به واسطه غیر، بر یک مال دارد.

بیشتر بدانیم:تصرف عدوانی چیست

3_تخلیه ید

 دعوای تخلیه ید، شخص خوانده قبول دارد که مالک این مال نیست و همچنین قانونی بودن ید خوانده بر آن ملک مورد قبول طرفین دعوا است اما خواهان ادعا می‌کند که ادامه ید خوانده بر این ملک برخلاف قرارداد یا بر خلاف قانون است و باید ملک را تخلیه کند؛ مانند دعوای تخلیه ید ازعین مستاجره.

نکته :در ملک های مشاعی یک نفر از مالکین به تنهایی می‌تواند علیه غاصب، دعوای خلع ید طرح کنند و نیازی به تمامی مالکی نیست.

تفاوت دعوای خلع ید و تصرف عدوانی

 در بیان تفاوت این دو دعوی که اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شود باید بیان داشت که در دعوای تصرف عدوانی مطابق با قانون آیین دادرسی مدنی، شخص بدون مجوز قانونی و رضایت مالک مال غیرمنقول، اقدام به تصرف مال می‌نماید؛ مالک نیز می‌تواند متقابلا با طرح دعوای تصرف عدوانی و اثبات این مسئله که ملک قبلاً در تصرف اختیار وی بوده و بدون اجازه وی از تصرف او خارج شده است، از دادگاه حقوقی محل وقوع ملک خواستار احقاق حق خود و اخراج متجاوز از ملک باشد.

به عبارت دیگر در دعوی تصرف عدوانی، الزاما لزومی به ارائه سند مالکیت برای اثبات ادعای خود و اخراج متجاوز از ملک وجود ندارد، بلکه صرفا اثبات این مسئله که شخص سابقاً در ملک تصرف مستمر داشته و شخص مزاحمت صرفات او شده  و مال رااز تصرف وی خارج نموده است برای صدور حکم به نفع او کفایت خواهد نمود.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با دعوی خلع ید و دریافت مشاوره حقوقی با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید:

86120774

86122587