جرایم پزشکی از دعاوی تخصصی در امور کیفری محسوب می گردد .   وکیل متخصص در دفاع از دعاوی کیفری با تسلط بر فنون دفاع در امور کیفری می تواند ضمن حمایت تخصصی از موکل خود ، حافظ حقوق وی نیز باشد.

جرم پزشکی زمانی قابل تصور است و میتوان نسبت به آن اقامه دعوی کرد،که مرتکب (حال بسته به حیطه کاری و تخصص وی)، در ارتباط با شغل و به مناسبت آن، فعل یا ترک فعلی انجام داده باشد که موجب وقوع جرم گردد. بنابراین اگر پزشکی در خارج از حیطه کاری خود و بدون ارتباط با شغل خود مرتکب جرمی شود، نباید آن را در زمره جرایم پزشکی به حساب آورد بلکه این جرائم از عناوین جرایم عمومی است.

در رابطه با جرایم پزشکی، قانون مجازات اسلامی آن را جزء جرایم غیرعمد برشمرده زیرا دارای سونیت نبوده و از دسته جرایم عمدی و جنایات مندرج در قانون مجازات اسلامی خارج است.

اما در برخی موارد این جرم به مثابه رفتار پزشک می تواند عمدی باشد که در اینصورت جرم دیگر جرم پزشکی نمی باشد بلکه در دسته جرایم عمومی قرار میگیرد.

حال این سوال پیش می آید که چه تفاوتی بین جرایم عمدی و جرایم غیر عمد وجود دارد؟؟؟

در قانون مجازات اسلامی ماده 144 مقرر داشته - «در تحقق جرائم عمدی علاوه بر علم مرتکب به موضوع جرم، باید قصد او در ارتکاب رفتار مجرمانه احراز گردد. در جرائمی که وقوع آنها براساس قانون منوط به تحقق نتیجه است، قصد نتیجه یا علم به وقوع آن نیز باید محرز شود». بنابراین در جرایم پزشکی اگر پزشک با سوءنیت و با علم به وقوع نتیجه موجب آسیب به شخص شود جرم صورت گرفته عمدی بوده و به مجازات جرایم عمدی پیش بینی شده در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد شد.

در این مقاله ما سعی در معرفی جرایم پزشکی داریم که رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرای ویژه جرایم پزشکی است و پزشک به دلیل قصور و عدم رعایت موازین فنی اقدام کرده و در اثر این قصور، موجب تلف یا صدمه بدنی به شخص شده باشد.

طبق ماده 495 قانون مجازات اسلامی و تبصره 1 آن مصوب 1392: « هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام میدهد موجب تلف یا صدمه بدنی گردد، ضامن دیه است (جرم غیرعمد) مگر آن که عمل او مطابق مقررات پزشکی و موازین فنی باشد یا این که قبل از معالجه برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود....

تبصره ۱- در صورت عدم قصور یا تقصیر پزشک در علم و عمل برای وی ضمان وجود ندارد هرچند برائت اخذ نکرده باشد.»

بنابراین در جایی که پزشک مقررات و موازین فنی را رعایت کرده باشد و مرتکب قصور نشده باشد و اتفاقا آسیبی به بیمار وارد شود نمی توان آن را جرم دانست.

مجازات جرایم پزشکی چیست؟

چون جرم پزشکی از دسته جرایم غیرعمد می باشد بنابراین حسب مورد پزشک، به دیه و جبران خسارت و بعضاً به زندان محکوم می شود.

نکته: به جرایم پزشکی در دادسرای ویژه جرایم پزشکی رسیدگی میشود و پس از صدور کیفرخواست و قرار جلب به دادرسی، در دادگاه صالح به آن رسیدگی خواهد شد.

مصادیق جرم پزشکی:

• دخالت غیرمجاز در امر پزشکی

«ماده ۳ قانون امور پزشکی، دارویی، موارد خوردنی و آشامیدنی مصوب ۱۰/۱۲/۱۳۷۹ جرم انگاری شده است و قانون مقرر می دارد: هرکس بدون داشتن پروانه رسمی بر امور پزشکی،‌داروسازی، دندانپزشکی، آزمایشگاهی، فیزیوتراپی، مامائی و سایر رشته‌هائی که به‌تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جزو حِرَف پزشکی و پروانه دار محسوب می‌شوند، اشتغال ورزد یا بدون اخذ پروانه از وزارت‌مذکور اقدام به تأسیس یکی از موسسات پزشکی مصرح در ماده (۱) نماید یا پروانه خود را به دیگری واگذار نماید یا پروانه دیگری را مورد استفاده قرار‌دهد بلافاصله محل کار او توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعطیل و به پرداخت جریمه نقدی از پنج میلیون (۵۰۰۰۰۰۰) تا پنجاه‌میلیون (۵۰۰۰۰۰۰۰) ریال محکوم خواهد شد و در صورت تکرار به جریمه تا صد میلیون (۱۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال یا دو برابر قیمت داروهای مکشوفه(‌هرکدام که بیشتر باشد) محکوم خواهد شد.»

• سقط جنین « ماده ۶۲۴ قانون مجازات اسلامی

اگر طبیب یا ماما یا داروفروش و اشخاصی که به عنوان طبابت یا مامایی یا جراحی یا داروفروشی اقدام میکنند وسایل سقط جنین ‌فراهم سازند و یا مباشرت به اسقاط جنین نمایند به حبس از دو تا پنج سال محکوم خواهند شد و حکم به پرداخت دیه مطابق مقررات مربوط صورت‌خواهد پذیرفت.»

شایع ترین موارد شکایت از پزشک به طور مثال:

• شکایت از پزشک بابت تزریق ژل و چربی و بوتاکس
• شکایت از جراحی صورت ( بلفاروپلاستی، لیفت صورت و ابرو و گونه و چانه )
• شکایت از جراح بینی
• شکایت از چشم پزشک و دندانپزشک
• شکایت از پزشک عمومی
• شکایت از ابدومینوپلاستی، لیپوساکشن و پروتز سینه و باسن
• شکایت از جراح ستون فقرات و مغز و اعصاب
• شکایت از کاشت مو و جراح پلاستیک

شما میتوانیدجهت مشاوره تلفنی یا حضوری با شماره های 86122587-021، 86120774-021، 09124464865 تماس حاصل فرمایید.