تماس مستقیم با وکیل
09124464865
تماس با وکیل : 09124464865
امروز جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳
عبــاس آباد ، خیــابــان علـی اکـبــری
کــوچه فــرهاد ، پلاک 24 ، واحــد 7
حکم قصاص در ایران

حکم قصاص در ایران

قصاص به معنی متابعت کردن و دنبال کردن اثر چیزی است؛یعنی هر عملی که شخص مرتکب شود همان مجازات هم برای شخص تعیین می شود به عبارتی سزادهی معنی شده است.

انواع مجازات ها چیست؟

در قانون مجازات اسلامی مجازات ها به چهار دسته حد،تعزیرات،دیات و قصاص تقسیم شده اند.

حد:مجازاتی است که نوع ،میزان و کیفیت آن در قانون مشخص شده است و هیچ قاضی یا مرجع قضایی نمی تواند آن را تغییر دهد مانند قوادی،لواط،زنا و...

تعزیرات:به مجازات و تنبیه هایی که مقدار آن از حد کمتر میباشد تعزیر می گویند؛ تعزیر مقدار مجازاتی می‌باشد که اندازه و حدود آن در قانون و شرع تعیین نشده است و اندازه آن بستگی به اختیارات و نظر قاضی دارد. مانند جزای نقدی، حبس و شلاق

دیات: مطابق با ماده 445 قانون مجازات اسلامی اعم از مقدر و غیرمقدر، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد و جنایت غیر عمدی بر نفس، اعضا و منافع یا جنایت عمدی در مواردی به هر جهتی که قصاص ندارد به موجب قانون مقرر می شود.

 

بیشتر بدانید:نرخ دیه اجزا و جوارح انسان

 

قصاص: مجازات اصلی جنایت عمدی بر نفس ،اعضا و منافعاست. قصاص کیفری است که جنایتکار به آن محکوم شده و باید مطابق و برابر با جنایتی باشد که انجام داده است.

ماده ی 14قانون مجازات اسلامی در این باره بیان می دارد:

قصاص کیفری است که جانی به آن محکوم می شود و باید با جنایت او برابر باشد.

ماده ی 393قانون مجازات اسلامی در مورد قصاص عضو ،تساوی قصاص با مقدار جنایت را لازم دانسته و ماده ی 394بیان می دارد:

رعایت تساوی طول و عرض در قصاص جراحات لازم است.

 

مواردی که مرتکب در ازای قصاص ملزم به پرداخت دیه است

البته در رابطه با مواردی مثل قصاص برای عضوی از بدن مجنی علیه که باعث آسیب شده است به علت قادر نبودن مجازات مجرم و قادر نبودن به تعیین رعایت عدالت دیه تعیین شده است.

اصلی بودن مجازات قصاص در جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص در مواد مختلف قانون مجازات اسلامی مورد تاکید قرار گرفته است از جمله:

ماده ی 381قانون مجازات اسلامی:مجازات قتل عمدی در صورت تقاضای ولی دم و وجود سایر شرایط مقرر در قانون،قصاص است.

درمورد جنایات مادون نفس ماده ی 386قانون مجازات اسلامی چنین مقرر کرده است:

مجازات جنایات عمدی به عضو در صورت تقاضای مجنی علیه یا ولی او وجود سایر شرایط مقرر در قانون قصاص است.

در حقوق ایران قتل عمد درجه بندی نشده است و برای همه ی انواع آن مجازات ثابتی تعیین شده است.

در مورادی هم مانند قتل اگر خانواده مجنی علیه رضایت دهند و در ازای قصاص مرتکب و تقاضای دریافت دیه کنند مرتکب ملزم به پرداخت آن است.

 

شرایط عمومی ثبوت قصاص

1_تساوی در دین:

الف)هرگاه مسلمانی کافری را عمدا بکشد قصاص نمی شود.

ب)اگر کافری مسلمانی را بکشد قصاص می شود.

ج)هرگاه مسلمان به کشتن اهل ذمه خو گرفته باشد قصاص می شود(مفسد فی الارض).

د)هرگاه غیر مسلمان مرتکب جنایت عمومی برمسلمانان ،ذمی،مستامن یا معاهد شود،حق قصاص ثابت است اما اگر مسلمان،ذمی،مستامن یا معاهد بر غیر مسلمانی که ذمی،مستامن و معاهد نیست جنایتی وارد کند قصاص نمی شود.

ه)هرگاه کافری مرتکب قتل کافری دیگر شود و بعد مسلمان شود قصاص نخواهد شد و اما حتی اگر مسلمانی کافری را به قتل برساند و بعد کافر شود هم قصاص نمی شود.

نکته:براساس ماده ی 612قانون تعزیرات هر کس مرتکب قتل عمد شود و...به هر علت قصاص نشود در صورتی که اقدام وی موجب اخلال و صیانت و امنیت جامعه یا بیم دیگران گردد،دادگاه مرتکب را به حبس از سه سال تا ده سال محکوم می نماید.

حال اگر در رابطه با مسلمان بودن وی تردید ایجاد شود ماده ی 311در این رابطه مقرر کرده است:

اگر پس از تحقیق و بررسی به وسیله ی مقام قضایی ،در مسلمان بودن مجنی علیه هنگام ارتکاب جنایت تردید وجود داشته باشد،و حالت او پیش از جنایت عدم اسلام باشد ،و ولی دم یا مجنی علیه ادعا کند که جنایت عمدی در حال اسلام او انجام شده است،و مرتکب ادعا کند که ارتکاب جنایت پیش از اسلام آوردن وی بوده است،ادعای ولی دم یا مجنی علیه باید ثابت شود،و در صورت عدم اثبات ،قصاص منتفی است و مرتکب به پرداخت دیه و مجازات تعزیری  مقرر در کتاب پنجم(تعزیرات)محکوم می شود.اگر حالت پیش از زمان جنایت ،اسلام او بوده است،وقوع جنایت در حالت عدم اسلام مجنی علیه باید اثابت شود تا قصاص ساقط گردد،و در صورت عدم اثبات،حسب مورد با سوگند ولی دم یا مجنی علیه یا ولی او قصاص ثابت می شود.

2_فقدان رابطه پدری:

درماده ی 310قانون مجازات اسلامی چنین بیان می دارد:قصاص در صورتی ثابت می شود که مرتکب،پدر یا از اجداد پدری مجنی علیه نباشد.

اما پدر یا جد پدری،علاوه بر پرداخت دیه ی قتل که خود سهمی از آن نمی برند و نیز کفاره ی قتل عمد به استناد ماده ی 614به سه تا ده سال حبس محکوم می گردد.

نکته1:حتی اگر پدری که کافر است فرزند مسلمان خود را به قتل رسانیده یا مقروب و مجروح کند قصاص نخواهد شد.

نکته2:هرگاه مردی همسر خود را به قتل برساند ،فرزند مشترک آن دو می تواند ،به عنوان ولی دم مادر،خواستار قصاص پدر شود.

 

بیشتر بدانید: مجازات ها و انواع آن

 

3_تساوی در عقل:

انسان عاقل به جهت کشتن مجنون قصاص نمی شود و طبق ماده ی 305قانون مجازات اسلامی مرتکب جنایت عمومی نسبت به مجنون،علاوه بر پرداخت دیه،به تعزیر مقرر در کتاب پنجم(تعزیرات)نیز محکوم می شود.

با توجه به اینکه ممکن است وضعیت شخص مجنی علیه،از لحاظ عاقل یا مجنون بودن،در فاصله ی بین ایراد ضربه و مرگ تغییر یابد،می توان شقوق زیر را تصور کرد:

1_اگر پس از اصابت ضربه شخص عقل خود را از دست دهد و بمیرد حکم قصاص قابل اجرا است.

2_اگر شخص مجنون پس از اصابت ضربه عقل خود را بدست آورد و بعد بمیرد حکم قصاص قابل اجرا نیست.

3_در مجنون های ادواری ملاک لحظه ی مرگ است که در آن حالت باید شخص دارای جنون باشد و در پرداخت دیه باید مجنون مهاجم باشد و شخص عاقل در قالب دفاع آن را به قتل رسانده باشد تا محکوم به پرداخت دیه نشود.

در صورت تردید که در مجنون بودن مجنی علیه تردید وجود داشته باشد،مجنون بودن مجنی علیه نیز جاری است.

هزینه اعدام قاتل چیست؟

 زمانی که فردی، مرتکب قتل عمد شود و دیه فرد مقتول، کمتر از قاتل یا قاتلین باشد، خانواده مقتول یا اولیا دم، می توانند قصاص مرتکب را از مقام قضایی بخواهند، ولی باید مقداری وجه، تحت عنوان فاضل دیه یا مابالتفاوت مبلغ دیه را به قاتل بپردازند تا امکان قصاص او فراهم گردد. به این مبلغ، در اصطلاح عرفی، هزینه اعدام قاتل، گفته می شود.به عبارتی اگر قاتل مرد بوده و مقتول زن باشد خانواده مقتول برای اعدام قاتل باید نصف دیه او را پرداخت کنند تا میزان دیه های آنان برابر شود.

 

چگونه بهترین وکیل را بشناسیم؟

در دنیای امروزه کمتر کسی پیدا می شود که درگیر پرونده های حقوقی و کیفری نشده و با جرم و مجازات های آن  سرکار نداشته باشد؛انتخاب بهترین وکیل امروزه یکی از مشکلات عدیده مردم است. اولین قدم در هر پرونده قضایی  پیدا کردن یک وکیل خوب و حرفه ای است تا بتواند ما را در روند دادرسی و پرونده در کمترین زمان و بالاترین سرعت ممکن یاری نماید .

جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با مجازات قصاص و دریافت مشاوره حقوقی با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید:

86120774

86122587

 

تعداد بازدید صفحه : 567
سئوالات خود را در مورد حکم قصاص در ایران بپرسید :
CAPTCHA
محمد مومن زاده | وکیل پایه یک دادگستری
وکیل پایه یک دادگستری درباره من خدمات وکالت مشاوره حقوقی ویدئو ها دانستنی های حقوقی اطلاعات مراجع قضایی پرسش و پاسخ بررسی یک پرونده
تمامی حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به محمد مومن زاده می باشد .
طراحی سایت و سئو : ایران طراح